Giá»i thiá»u
Vitamin E lĂ má»t nhĂłm cĂĄc hợp cháș„t hĂČa tan trong cháș„t bĂ©o, ná»i tiáșżng vá»i vai trĂČ chá»ng oxy hĂła máșĄnh máșœ. ÄÆ°á»Łc phĂĄt hiá»n láș§n Äáș§u vĂ o nÄm 1922, vitamin E ÄĂŁ trá» thĂ nh má»t yáșżu tá» thiáșżt yáșżu trong viá»c duy trĂŹ sức khá»e vĂ ngÄn ngừa nhiá»u bá»nh táșt. BĂ i viáșżt nĂ y sáșœ cung cáș„p má»t cĂĄi nhĂŹn toĂ n diá»n vá» vitamin E, bao gá»m Äá»nh nghÄ©a, cĂĄc loáșĄi vitamin E, nguá»n thá»±c pháș©m chứa nhiá»u vitamin E, vai trĂČ cá»§a nĂł trong cÆĄ thá», vĂ tÆ°ÆĄng tĂĄc vá»i cĂĄc cháș„t dinh dÆ°á»Ąng khĂĄc.
Äá»nh nghÄ©a
Vitamin E lĂ má»t nhĂłm cĂĄc hợp cháș„t hĂČa tan trong cháș„t bĂ©o, bao gá»m tĂĄm dáșĄng khĂĄc nhau: bá»n tocopherol (α-, ÎČ-, Îł-, vĂ ÎŽ-tocopherol) vĂ bá»n tocotrienol (α-, ÎČ-, Îł-, vĂ ÎŽ-tocotrienol). Trong sá» nĂ y, α-tocopherol lĂ dáșĄng phá» biáșżn nháș„t vĂ cĂł hoáșĄt tĂnh sinh há»c cao nháș„t trong cÆĄ thá» ngưá»i.
CĂĄc loáșĄi vitamin E
- Tocopherol: Bao gá»m α-, ÎČ-, Îł-, vĂ ÎŽ-tocopherol. α-Tocopherol lĂ dáșĄng phá» biáșżn nháș„t vĂ cĂł hoáșĄt tĂnh sinh há»c cao nháș„t.
- Tocotrienol: Bao gá»m α-, ÎČ-, Îł-, vĂ ÎŽ-tocotrienol. Máș·c dĂč Ăt phá» biáșżn hÆĄn, tocotrienol cĆ©ng cĂł vai trĂČ quan trá»ng trong cÆĄ thá».
Nguá»n thá»±c pháș©m chứa nhiá»u vitamin E
Nguá»n Äá»ng váșt
- CĂĄ: CĂĄc loáșĄi cĂĄ như cĂĄ há»i, cĂĄ há»i cáș§u vá»ng, vĂ cĂĄ tuyáșżt chứa má»t lÆ°á»Łng ÄĂĄng ká» vitamin E.
- Thá»t: Thá»t ngá»ng vĂ thá»t bĂ o ngư cĆ©ng lĂ nguá»n cung cáș„p vitamin E tá»t.
Nguá»n thá»±c váșt
- Dáș§u thá»±c váșt: Dáș§u máș§m lĂșa mĂŹ, dáș§u hưá»ng dÆ°ÆĄng, vĂ dáș§u háșĄt cáșŁi lĂ những nguá»n giĂ u vitamin E nháș„t.
- HáșĄt vĂ quáșŁ háșĄch: HáșĄt hưá»ng dÆ°ÆĄng, háșĄnh nhĂąn, vĂ háșĄt phá» lĂ những nguá»n cung cáș„p vitamin E phong phĂș.
- Rau xanh: Rau cáșŁi xoÄn, rau bina, vĂ cáșŁi bĂł xĂŽi cĆ©ng chứa má»t lÆ°á»Łng vitamin E ÄĂĄng ká».
- TrĂĄi cĂąy: BÆĄ, xoĂ i, vĂ kiwi lĂ những loáșĄi trĂĄi cĂąy giĂ u vitamin E.
Nguá»n thá»±c pháș©m bá» sung
Vitamin E cĆ©ng cĂł sáș”n dưá»i dáșĄng thá»±c pháș©m bá» sung, thưá»ng ÄÆ°á»Łc ghi nhĂŁn lĂ d-α-tocopherol (tá»± nhiĂȘn) hoáș·c dl-α-tocopherol (tá»ng hợp).
Vai trĂČ cá»§a vitamin E trong cÆĄ thá»
Vitamin E ÄĂłng vai trĂČ quan trá»ng trong nhiá»u chức nÄng sinh lĂœ:
- Chá»ng oxy hĂła: Vitamin E hoáșĄt Äá»ng như má»t cháș„t chá»ng oxy hĂła máșĄnh máșœ, báșŁo vá» táșż bĂ o khá»i sá»± tá»n thÆ°ÆĄng do cĂĄc gá»c tá»± do gĂąy ra.
- Há» trợ há» miá» n dá»ch: Vitamin E giĂșp tÄng cưá»ng há» miá» n dá»ch, Äáș·c biá»t lĂ á» ngưá»i cao tuá»i.
- BáșŁo vá» mĂ ng táșż bĂ o: Vitamin E giĂșp duy trĂŹ tĂnh toĂ n váșčn cá»§a mĂ ng táșż bĂ o báș±ng cĂĄch ngÄn cháș·n quĂĄ trĂŹnh peroxid hĂła lipid.
- Chức nÄng tim máșĄch: Vitamin E cĂł thá» giĂșp ngÄn ngừa cĂĄc bá»nh tim máșĄch báș±ng cĂĄch giáșŁm sá»± oxy hĂła cá»§a lipoprotein máșt Äá» tháș„p (LDL) vĂ ngÄn cháș·n sá»± hĂŹnh thĂ nh cỄc mĂĄu ÄĂŽng.
TÆ°ÆĄng tĂĄc giữa vitamin E vá»i những cháș„t dinh dÆ°á»Ąng khĂĄc
Vitamin E cĂł thá» tÆ°ÆĄng tĂĄc vá»i nhiá»u cháș„t dinh dÆ°á»Ąng khĂĄc, áșŁnh hưá»ng Äáșżn sá»± háș„p thỄ vĂ hiá»u quáșŁ cá»§a chĂșng:
- Vitamin C: Vitamin C cĂł thá» tĂĄi táșĄo láșĄi vitamin E từ dáșĄng oxy hĂła, giĂșp duy trĂŹ hoáșĄt tĂnh chá»ng oxy hĂła cá»§a vitamin E.
- Selenium: Selenium vĂ vitamin E cĂčng hoáșĄt Äá»ng Äá» giáșŁm thiá»u sá»± oxy hĂła lipid, vá»i selenium ÄĂłng vai trĂČ trong viá»c tĂĄi táșĄo glutathione, má»t cháș„t chá»ng oxy hĂła quan trá»ng.
- Vitamin K: Vitamin E cĂł thá» cáșĄnh tranh vá»i vitamin K trong quĂĄ trĂŹnh chuyá»n hĂła, áșŁnh hưá»ng Äáșżn sá»± ÄĂŽng mĂĄu.
Káșżt luáșn
Vitamin E lĂ má»t cháș„t dinh dÆ°á»Ąng thiáșżt yáșżu vá»i nhiá»u vai trĂČ quan trá»ng trong cÆĄ thá», từ viá»c báșŁo vá» táșż bĂ o khá»i sá»± tá»n thÆ°ÆĄng do oxy hĂła Äáșżn viá»c há» trợ há» miá» n dá»ch vĂ chức nÄng tim máșĄch. Viá»c duy trĂŹ má»t cháșż Äá» Än uá»ng giĂ u vitamin E từ cĂĄc nguá»n thá»±c pháș©m tá»± nhiĂȘn vĂ bá» sung khi cáș§n thiáșżt cĂł thá» giĂșp cáșŁi thiá»n sức khá»e tá»ng thá» vĂ ngÄn ngừa nhiá»u bá»nh táșt.
TĂ i liá»u tham kháșŁo
- Vitamin E | Linus Pauling Institute | Oregon State University
- Definition of vitamin E – NCI Dictionary of Cancer Terms – NCI
- 30 Plus Foods That Are High in Vitamin E
- Vitamin E – Mayo Clinic
- The Role of Vitamin E in Human Health and Some Diseases – PMC
- Vitamin E and Metabolic Health: Relevance of Interactions with Other Micronutrients – PMC






