Giá»i thiá»u
Vitamin D lĂ má»t vitamin thiáșżt yáșżu, ÄĂłng vai trĂČ quan trá»ng trong viá»c duy trĂŹ sức khá»e cá»§a xÆ°ÆĄng vĂ há» miá» n dá»ch. NĂł giĂșp cÆĄ thá» háș„p thỄ canxi vĂ phá»t pho, hai khoĂĄng cháș„t cáș§n thiáșżt cho sá»± phĂĄt triá»n vĂ duy trĂŹ xÆ°ÆĄng cháșŻc khá»e. Vitamin D cĆ©ng cĂł vai trĂČ trong há» tháș§n kinh vĂ cÆĄ báșŻp. Tuy nhiĂȘn, cáșŁ thiáșżu hỄt vĂ ngá» Äá»c vitamin D Äá»u cĂł thá» gĂąy ra những váș„n Äá» sức khá»e nghiĂȘm trá»ng.
Sá»± thiáșżu hỄt vitamin D
NguyĂȘn nhĂąn thiáșżu hỄt
Thiáșżu hỄt vitamin D cĂł thá» do nhiá»u nguyĂȘn nhĂąn khĂĄc nhau, bao gá»m:
- Thiáșżu ĂĄnh sĂĄng máș·t trá»i: Vitamin D ÄÆ°á»Łc tá»ng hợp trong da khi tiáșżp xĂșc vá»i ĂĄnh sĂĄng máș·t trá»i. Ngưá»i sá»ng á» vĂčng cĂł Ăt ĂĄnh sĂĄng máș·t trá»i hoáș·c khĂŽng ra ngoĂ i nhiá»u cĂł nguy cÆĄ thiáșżu hỄt cao.
- Cháșż Äá» Än uá»ng khĂŽng Äá»§: Má»t sá» thá»±c pháș©m chứa vitamin D tá»± nhiĂȘn, nhưng náșżu cháșż Äá» Än uá»ng khĂŽng bao gá»m những thá»±c pháș©m nĂ y, nguy cÆĄ thiáșżu hỄt sáșœ tÄng lĂȘn.
- Háș„p thỄ kĂ©m: Má»t sá» bá»nh lĂœ như bá»nh celiac, bá»nh Crohn, vĂ xÆĄ nang cĂł thá» lĂ m giáșŁm kháșŁ nÄng háș„p thỄ vitamin D từ thá»±c pháș©m.
- Tuá»i tĂĄc: KháșŁ nÄng tá»ng hợp vitamin D cá»§a da giáșŁm dáș§n theo tuá»i tĂĄc, Äáș·c biá»t lĂ á» ngưá»i trĂȘn 65 tuá»i.
Triá»u chứng thiáșżu hỄt
Thiáșżu hỄt vitamin D cĂł thá» gĂąy ra nhiá»u triá»u chứng khĂĄc nhau, bao gá»m:
- Má»t má»i vĂ suy nhÆ°á»Łc: Thiáșżu vitamin D cĂł thá» dáș«n Äáșżn cáșŁm giĂĄc má»t má»i vĂ suy nhÆ°á»Łc cÆĄ thá».
- Äau xÆ°ÆĄng vĂ cÆĄ: Thiáșżu vitamin D lĂ m giáșŁm kháșŁ nÄng háș„p thỄ canxi, dáș«n Äáșżn Äau xÆ°ÆĄng vĂ cÆĄ, vĂ trong trưá»ng hợp nghiĂȘm trá»ng cĂł thá» gĂąy ra bá»nh cĂČi xÆ°ÆĄng á» tráș» em vĂ loĂŁng xÆ°ÆĄng á» ngưá»i lá»n.
- Tráș§m cáșŁm: Má»t sá» nghiĂȘn cứu cho tháș„y thiáșżu vitamin D cĂł thá» liĂȘn quan Äáșżn triá»u chứng tráș§m cáșŁm.
Ngá» Äá»c vitamin D
NguyĂȘn nhĂąn gĂąy ngá» Äá»c
Ngá» Äá»c vitamin D thưá»ng xáșŁy ra khi tiĂȘu thỄ quĂĄ nhiá»u vitamin D từ thá»±c pháș©m bá» sung hoáș·c thuá»c kĂȘ ÄÆĄn. Ngá» Äá»c khĂŽng xáșŁy ra do tiáșżp xĂșc vá»i ĂĄnh sĂĄng máș·t trá»i hoáș·c từ cháșż Äá» Än uá»ng thĂŽng thưá»ng.
Triá»u chứng ngá» Äá»c
Ngá» Äá»c vitamin D chá»§ yáșżu gĂąy ra do tÄng ná»ng Äá» canxi trong mĂĄu (hypercalcemia), dáș«n Äáșżn cĂĄc triá»u chứng như:
- Buá»n nĂŽn vĂ nĂŽn má»a: ÄĂąy lĂ triá»u chứng phá» biáșżn khi ná»ng Äá» canxi trong mĂĄu tÄng cao.
- KhĂĄt nưá»c vĂ tiá»u nhiá»u: TÄng canxi mĂĄu cĂł thá» gĂąy ra cáșŁm giĂĄc khĂĄt nưá»c vĂ tiá»u nhiá»u.
- Yáșżu cÆĄ vĂ má»t má»i: Ngá» Äá»c vitamin D cĂł thá» gĂąy ra yáșżu cÆĄ vĂ má»t má»i, cĂčng vá»i cĂĄc triá»u chứng khĂĄc như Äau xÆ°ÆĄng vĂ rá»i loáșĄn nhá»p tim.
Nhu cáș§u khuyáșżn nghá»
Nhu cáș§u vitamin D hĂ ng ngĂ y thay Äá»i theo Äá» tuá»i vĂ tĂŹnh tráșĄng sức khá»e. Dưá»i ÄĂąy lĂ mức khuyáșżn nghá» hĂ ng ngĂ y:
| Äá» tuá»i / Giai ÄoáșĄn cuá»c sá»ng | LÆ°á»Łng khuyáșżn nghá» |
|---|---|
| Tráș» sÆĄ sinh Äáșżn 12 thĂĄng tuá»i | 10 mcg (400 IU) |
| Ngưá»i từ 1 Äáșżn 70 tuá»i | 15 mcg (600 IU) |
| Ngưá»i trĂȘn 70 tuá»i | 20 mcg (800 IU) |
| PhỄ nữ mang thai vĂ cho con bĂș | 15 mcg (600 IU) |
Nguá»n: Vitamin D – Health Professional Fact Sheet; Vitamin D Deficiency: Causes, Symptoms & Treatment
Káșżt luáșn
Vitamin D lĂ má»t yáșżu tá» quan trá»ng trong viá»c duy trĂŹ sức khá»e tá»ng thá», Äáș·c biá»t lĂ sức khá»e xÆ°ÆĄng vĂ há» miá» n dá»ch. Tuy nhiĂȘn, cáșŁ thiáșżu hỄt vĂ ngá» Äá»c vitamin D Äá»u cĂł thá» gĂąy ra những váș„n Äá» sức khá»e nghiĂȘm trá»ng. Viá»c duy trĂŹ mức vitamin D hợp lĂœ thĂŽng qua cháșż Äá» Än uá»ng, tiáșżp xĂșc vá»i ĂĄnh sĂĄng máș·t trá»i vĂ bá» sung khi cáș§n thiáșżt lĂ ráș„t quan trá»ng.
TĂ i liá»u tham kháșŁo
- Cleveland Clinic: Vitamin D Deficiency
- Cleveland Clinic: Vitamin D Toxicity
- NIH: Vitamin D – Health Professional Fact Sheet
Viá»c tham kháșŁo cĂĄc nguá»n tĂ i liá»u uy tĂn vĂ cáșp nháșt thĂŽng tin má»i nháș„t sáșœ giĂșp báșĄn hiá»u rĂ” hÆĄn vá» táș§m quan trá»ng cá»§a vitamin D vĂ cĂĄch duy trĂŹ mức vitamin D hợp lĂœ trong cÆĄ thá».






