Giá»i thiá»u
Vitamin K lĂ má»t vitamin tan trong cháș„t bĂ©o, ÄĂłng vai trĂČ quan trá»ng trong quĂĄ trĂŹnh ÄĂŽng mĂĄu vĂ sức khá»e xÆ°ÆĄng. Vitamin K tá»n táșĄi dưá»i hai dáșĄng chĂnh: phylloquinone (vitamin K1) vĂ menaquinone (vitamin K2). Vitamin K1 chá»§ yáșżu cĂł trong cĂĄc loáșĄi rau lĂĄ xanh, trong khi vitamin K2 ÄÆ°á»Łc sáșŁn xuáș„t bá»i vi khuáș©n trong ruá»t vĂ cĂł trong má»t sá» thá»±c pháș©m Äá»ng váșt vĂ lĂȘn men.
Sá»± thiáșżu hỄt vitamin K
NguyĂȘn nhĂąn thiáșżu hỄt
Thiáșżu hỄt vitamin K lĂ hiá»n tÆ°á»Łng hiáșżm gáș·p á» ngưá»i lá»n khá»e máșĄnh vĂŹ vi khuáș©n trong ruá»t cĂł thá» sáșŁn xuáș„t má»t lÆ°á»Łng ÄĂĄng ká» vitamin nĂ y. Tuy nhiĂȘn, má»t sá» tĂŹnh tráșĄng sức khá»e vĂ thuá»c cĂł thá» gĂąy ra thiáșżu hỄt vitamin K, bao gá»m:
- Rá»i loáșĄn háș„p thu cháș„t bĂ©o: CĂĄc bá»nh như xÆĄ nang, bá»nh celiac, vĂ bá»nh Crohn cĂł thá» lĂ m giáșŁm kháșŁ nÄng háș„p thu vitamin K.
- Sá» dỄng khĂĄng sinh dĂ i háșĄn: KhĂĄng sinh cĂł thá» tiĂȘu diá»t vi khuáș©n sáșŁn xuáș„t vitamin K trong ruá»t.
- Bá»nh gan: Gan khĂŽng thá» sá» dỄng vitamin K hiá»u quáșŁ trong trưá»ng hợp bá» bá»nh.
- Sá» dỄng thuá»c chá»ng ÄĂŽng mĂĄu: Warfarin vĂ cĂĄc thuá»c tÆ°ÆĄng tá»± cĂł thỠức cháșż hoáșĄt Äá»ng cá»§a vitamin K.
Triá»u chứng thiáșżu hỄt
Thiáșżu hỄt vitamin K cĂł thá» dáș«n Äáșżn cĂĄc triá»u chứng sau:
- CháșŁy mĂĄu khĂŽng kiá»m soĂĄt: ÄĂąy lĂ triá»u chứng chĂnh, cĂł thá» xuáș„t hiá»n dưá»i dáșĄng cháșŁy mĂĄu mĆ©i, cháșŁy mĂĄu nưá»u, hoáș·c xuáș„t huyáșżt dưá»i da (báș§m tĂm).
- Xuáș„t huyáșżt ná»i táșĄng: Äáș·c biá»t nguy hiá»m á» tráș» sÆĄ sinh, cĂł thá» dáș«n Äáșżn tá»n thÆ°ÆĄng nĂŁo vĂ tá» vong náșżu khĂŽng ÄÆ°á»Łc Äiá»u trá» ká»p thá»i.
- XÆ°ÆĄng yáșżu: Má»t sá» nghiĂȘn cứu cho tháș„y thiáșżu hỄt vitamin K cĂł thá» liĂȘn quan Äáșżn giáșŁm máșt Äá» xÆ°ÆĄng vĂ tÄng nguy cÆĄ gĂŁy xÆ°ÆĄng.
Ngá» Äá»c vitamin K
NguyĂȘn nhĂąn gĂąy ngá» Äá»c
Ngá» Äá»c vitamin K lĂ ráș„t hiáșżm vĂŹ vitamin nĂ y cĂł tiá»m nÄng gĂąy Äá»c tháș„p. Tuy nhiĂȘn, má»t sá» trưá»ng hợp ngá» Äá»c cĂł thá» xáșŁy ra khi sá» dỄng vitamin K3 (menadione), má»t dáșĄng tá»ng hợp cá»§a vitamin K, ÄĂŁ bá» cáș„m sá» dỄng trong thá»±c pháș©m vĂ bá» sung do Äá»c tĂnh cao.
Triá»u chứng ngá» Äá»c
Triá»u chứng ngá» Äá»c vitamin K3 bao gá»m:
- Thiáșżu mĂĄu tan mĂĄu: Do phĂĄ há»§y há»ng cáș§u.
- Tá»n thÆ°ÆĄng gan: GĂąy ra bá»i sá»± tÄng háș„p thu oxy trong gan, dáș«n Äáșżn peroxid hĂła lipid vĂ tá»n thÆ°ÆĄng táșż bĂ o gan.
- PháșŁn ứng dỠứng: Bao gá»m co tháșŻt pháșż quáșŁn vĂ ngừng tim khi tiĂȘm tÄ©nh máșĄch vitamin K1.
Nhu Cáș§u Khuyáșżn Nghá»
Nhu cáș§u khuyáșżn nghá» hĂ ng ngĂ y cho vitamin K thay Äá»i theo Äá» tuá»i vĂ giá»i tĂnh:
- Tráș» sÆĄ sinh (0-6 thĂĄng): 2.0 mcg/ngĂ y
- Tráș» sÆĄ sinh (7-12 thĂĄng): 2.5 mcg/ngĂ y
- Tráș» em (1-3 tuá»i): 30 mcg/ngĂ y
- Tráș» em (4-8 tuá»i): 55 mcg/ngĂ y
- Tráș» em (9-13 tuá»i): 60 mcg/ngĂ y
- Thanh thiáșżu niĂȘn vĂ ngưá»i lá»n (14-18 tuá»i): 75 mcg/ngĂ y
- Nam giá»i (19 tuá»i trá» lĂȘn): 120 mcg/ngĂ y
- Nữ giá»i (19 tuá»i trá» lĂȘn): 90 mcg/ngĂ y.
Káșżt luáșn
Vitamin K ÄĂłng vai trĂČ quan trá»ng trong quĂĄ trĂŹnh ÄĂŽng mĂĄu vĂ sức khá»e xÆ°ÆĄng. Thiáșżu hỄt vitamin K cĂł thá» dáș«n Äáșżn cĂĄc váș„n Äá» nghiĂȘm trá»ng vá» cháșŁy mĂĄu vĂ xÆ°ÆĄng yáșżu, trong khi ngá» Äá»c vitamin K lĂ ráș„t hiáșżm nhưng cĂł thá» gĂąy ra cĂĄc váș„n Äá» nghiĂȘm trá»ng náșżu sá» dỄng vitamin K3. Viá»c duy trĂŹ má»t cháșż Äá» Än uá»ng cĂąn báș±ng vá»i cĂĄc nguá»n thá»±c pháș©m giĂ u vitamin K lĂ cĂĄch tá»t nháș„t Äá» ÄáșŁm báșŁo cÆĄ thá» nháșn Äá»§ lÆ°á»Łng vitamin nĂ y.
TĂ i liá»u tham KháșŁo
- MedlinePlus – Vitamin K
- Cleveland Clinic – Vitamin K Deficiency
- NIH Office of Dietary Supplements – Vitamin K
- Mount Sinai – Vitamin K Information
- NCBI Bookshelf – Vitamin K






