Giá»i thiá»u
- Suy tháșn lĂ má»t tĂŹnh tráșĄng nghiĂȘm trá»ng, áșŁnh hưá»ng Äáșżn kháșŁ nÄng lá»c cháș„t tháșŁi vĂ duy trĂŹ cĂąn báș±ng cháș„t lá»ng trong cÆĄ thá». Khi chức nÄng tháșn suy giáșŁm, viá»c quáșŁn lĂœ cháșż Äá» Än uá»ng trá» nĂȘn cá»±c kỳ quan trá»ng Äá» giáșŁm thiá»u gĂĄnh náș·ng cho tháșn vĂ ngÄn ngừa cĂĄc biáșżn chứng nghiĂȘm trá»ng. Má»t cháșż Äá» Än uá»ng khĂŽng phĂč hợp cĂł thá» dáș«n Äáșżn sá»± tĂch tỄ cá»§a cĂĄc cháș„t Äá»c háșĄi trong cÆĄ thá», lĂ m tráș§m trá»ng thĂȘm tĂŹnh tráșĄng bá»nh.
- Trong bĂ i viáșżt nĂ y, chĂșng ta sáșœ khĂĄm phĂĄ 10 thá»±c pháș©m mĂ ngưá»i suy tháșn nĂȘn trĂĄnh Äá» báșŁo vá» sức khá»e tháșn cá»§a mĂŹnh.
TáșĄi sao cháșż Äá» Än uá»ng láșĄi quan trá»ng vá»i ngưá»i suy tháșn?
- Tháșn cĂł vai trĂČ quan trá»ng trong viá»c lá»c mĂĄu, loáșĄi bá» cháș„t tháșŁi vĂ duy trĂŹ cĂąn báș±ng Äiá»n giáșŁi. Khi tháșn khĂŽng hoáșĄt Äá»ng hiá»u quáșŁ, viá»c tiĂȘu thỄ thá»±c pháș©m chứa nhiá»u natri, kali vĂ photpho cĂł thá» dáș«n Äáșżn cĂĄc váș„n Äá» sức khá»e nghiĂȘm trá»ng như tÄng huyáșżt ĂĄp, rá»i loáșĄn nhá»p tim vĂ loĂŁng xÆ°ÆĄng.
- Do ÄĂł, viá»c hiá»u rĂ” vá» cĂĄc thá»±c pháș©m cáș§n trĂĄnh lĂ ráș„t cáș§n thiáșżt cho những ngưá»i máșŻc bá»nh suy tháșn.
Thá»±c pháș©m cáș„m ká»” vá»i ngưá»i suy tháșn
Thá»±c pháș©m chứa nhiá»u natri
Natri lĂ má»t khoĂĄng cháș„t cáș§n thiáșżt cho cÆĄ thá», nhưng khi tháșn khĂŽng hoáșĄt Äá»ng tá»t, viá»c tiĂȘu thỄ quĂĄ nhiá»u natri cĂł thá» dáș«n Äáșżn giữ nưá»c vĂ tÄng huyáșżt ĂĄp. CĂĄc thá»±c pháș©m chứa nhiá»u natri mĂ ngưá»i suy tháșn nĂȘn trĂĄnh bao gá»m:
- Thá»±c pháș©m cháșż biáșżn sáș”n: CĂĄc mĂłn Än như pizza, mĂŹ Än liá»n, vĂ thá»±c pháș©m ÄĂŽng láșĄnh thưá»ng chứa nhiá»u natri Äá» báșŁo quáșŁn vĂ tÄng hÆ°ÆĄng vá».
- Thá»±c pháș©m ÄĂłng há»p: Nhiá»u loáșĄi thá»±c pháș©m ÄĂłng há»p như sĂșp, rau cá»§ vĂ Äáșu thưá»ng ÄÆ°á»Łc thĂȘm muá»i Äá» báșŁo quáșŁn. Ngưá»i bá»nh nĂȘn chá»n cĂĄc loáșĄi khĂŽng cĂł muá»i hoáș·c rá»a sáșĄch trưá»c khi sá» dỄng.
Thá»±c pháș©m giĂ u kali
Kali lĂ má»t khoĂĄng cháș„t quan trá»ng cho chức nÄng cÆĄ báșŻp vĂ tháș§n kinh, nhưng quĂĄ nhiá»u kali trong mĂĄu cĂł thá» gĂąy ra cĂĄc váș„n Äá» nghiĂȘm trá»ng, bao gá»m rá»i loáșĄn nhá»p tim. Những thá»±c pháș©m giĂ u kali mĂ ngưá»i suy tháșn nĂȘn trĂĄnh bao gá»m:
- Chuá»i: Má»t quáșŁ chuá»i trung bĂŹnh chứa khoáșŁng 422 mg kali, ráș„t cao so vá»i nhu cáș§u hĂ ng ngĂ y.
- CĂ chua: Má»t cá»c nưá»c sá»t cĂ chua cĂł thá» chứa tá»i 728 mg kali.
- Khoai tĂąy: Khoai tĂąy, Äáș·c biá»t lĂ khi náș„u chĂn, cĂł hĂ m lÆ°á»Łng kali ráș„t cao.
Thá»±c pháș©m giĂ u photpho
Photpho lĂ má»t khoĂĄng cháș„t cáș§n thiáșżt cho sức khá»e xÆ°ÆĄng, nhưng khi tháșn khĂŽng hoáșĄt Äá»ng tá»t, photpho cĂł thá» tĂch tỄ trong mĂĄu, dáș«n Äáșżn loĂŁng xÆ°ÆĄng vĂ cĂĄc váș„n Äá» vá» tim máșĄch. CĂĄc thá»±c pháș©m giĂ u photpho cáș§n trĂĄnh bao gá»m:
- SáșŁn pháș©m từ sữa: Sữa vĂ cĂĄc sáșŁn pháș©m từ sữa như phĂŽ mai vĂ sữa chua chứa nhiá»u photpho.
- Thá»t cháșż biáșżn: CĂĄc loáșĄi thá»t như xĂșc xĂch, thá»t xĂŽng khĂłi vĂ thá»t nguá»i thưá»ng chứa nhiá»u photpho do quĂĄ trĂŹnh cháșż biáșżn.
Thá»±c pháș©m chứa nhiá»u protein
Máș·c dĂč protein lĂ cáș§n thiáșżt cho cÆĄ thá», nhưng tiĂȘu thỄ quĂĄ nhiá»u protein cĂł thá» lĂ m tÄng gĂĄnh náș·ng cho tháșn. Ngưá»i suy tháșn nĂȘn háșĄn cháșż cĂĄc thá»±c pháș©m giĂ u protein như:
- Thá»t Äá»: Thá»t bĂČ, thá»t cừu vĂ thá»t heo chứa nhiá»u protein vĂ photpho.
- Äáșu vĂ cĂĄc loáșĄi háșĄt: Máș·c dĂč lĂ nguá»n protein thá»±c váșt tá»t, nhưng Äáșu vĂ háșĄt cĆ©ng chứa nhiá»u kali vĂ photpho.
Thá»±c pháș©m chứa nhiá»u ÄÆ°á»ng
ÄÆ°á»ng cĂł thá» khĂŽng trá»±c tiáșżp gĂąy háșĄi cho tháșn, nhưng tiĂȘu thỄ quĂĄ nhiá»u ÄÆ°á»ng cĂł thá» dáș«n Äáșżn bĂ©o phĂŹ vĂ tiá»u ÄÆ°á»ng, hai yáșżu tá» nguy cÆĄ chĂnh gĂąy suy tháșn. CĂĄc thá»±c pháș©m chứa nhiá»u ÄÆ°á»ng cáș§n trĂĄnh bao gá»m:
- Nưá»c ngá»t vĂ Äá» uá»ng cĂł ga: Nưá»c ngá»t chứa nhiá»u ÄÆ°á»ng vĂ cĂł thá» lĂ m tÄng nguy cÆĄ bĂ©o phĂŹ.
- BĂĄnh káșčo vĂ Äá» ngá»t: CĂĄc loáșĄi bĂĄnh káșčo thưá»ng chứa nhiá»u ÄÆ°á»ng vĂ calo, khĂŽng tá»t cho sức khá»e tá»ng thá».
Thá»±c pháș©m cháșż biáșżn sáș”n
Thá»±c pháș©m cháșż biáșżn sáș”n thưá»ng chứa nhiá»u natri, ÄÆ°á»ng vĂ cháș„t báșŁo quáșŁn, cĂł thá» gĂąy háșĄi cho sức khá»e tháșn. Ngưá»i suy tháșn nĂȘn trĂĄnh:
- Thá»±c pháș©m ÄĂŽng láșĄnh: Nhiá»u loáșĄi thá»±c pháș©m ÄĂŽng láșĄnh chứa nhiá»u natri vĂ cháș„t báșŁo quáșŁn.
- MĂłn Än nhanh: CĂĄc mĂłn Än nhanh thưá»ng chứa nhiá»u cháș„t bĂ©o bĂŁo hĂČa, natri vĂ calo, khĂŽng tá»t cho sức khá»e tháșn.
Thá»±c pháș©m cĂł chứa oxalat
Oxalat cĂł thá» gĂąy ra sá»i tháșn, Äáș·c biá»t lĂ á» những ngưá»i cĂł tiá»n sá» sá»i tháșn. CĂĄc thá»±c pháș©m chứa nhiá»u oxalat cáș§n trĂĄnh bao gá»m:
- Rau xanh như rau bina vĂ cá»§ cáșŁi ÄÆ°á»ng: Những loáșĄi rau nĂ y cĂł hĂ m lÆ°á»Łng oxalat cao vĂ cĂł thá» gĂąy ra váș„n Äá» cho những ngưá»i dá» bá» sá»i tháșn.
- HáșĄt vĂ cĂĄc loáșĄi Äáșu: Má»t sá» loáșĄi háșĄt cĆ©ng chứa oxalat, cáș§n ÄÆ°á»Łc tiĂȘu thỄ má»t cĂĄch háșĄn cháșż.
Thá»±c pháș©m chứa caffeine
Caffeine cĂł thá» lĂ m tÄng huyáșżt ĂĄp vĂ gĂąy ra cĂĄc váș„n Äá» vá» tháșn. Ngưá»i suy tháșn nĂȘn háșĄn cháșż tiĂȘu thỄ:
- CĂ phĂȘ vĂ trĂ : Caffeine trong cĂ phĂȘ vĂ trĂ cĂł thá» lĂ m tÄng huyáșżt ĂĄp.
- Nưá»c tÄng lá»±c: Nhiá»u loáșĄi nưá»c tÄng lá»±c chứa caffeine vĂ ÄÆ°á»ng, khĂŽng tá»t cho sức khá»e tháșn.
Thá»±c pháș©m cĂł chứa phospho bá» sung
Nhiá»u thá»±c pháș©m cháșż biáșżn sáș”n cĂł chứa phospho bá» sung, cĂł thá» gĂąy háșĄi cho tháșn. Ngưá»i suy tháșn nĂȘn trĂĄnh:
- Thá»±c pháș©m cĂł chứa phospho bá» sung: CĂĄc loáșĄi thá»±c pháș©m như nưá»c ngá»t cĂł ga vĂ thá»±c pháș©m cháșż biáșżn sáș”n thưá»ng chứa phospho bá» sung, cáș§n ÄÆ°á»Łc háșĄn cháșż.
Thá»±c pháș©m cĂł chứa cháș„t báșŁo quáșŁn
Cháș„t báșŁo quáșŁn cĂł thá» gĂąy háșĄi cho tháșn vĂ sức khá»e tá»ng thá». Ngưá»i suy tháșn nĂȘn trĂĄnh:
- Thá»±c pháș©m cháșż biáșżn sáș”n: Nhiá»u thá»±c pháș©m cháșż biáșżn sáș”n chứa cháș„t báșŁo quáșŁn cĂł thá» gĂąy háșĄi cho tháșn.
Káșżt luáșn
- Cháșż Äá» Än uá»ng lĂ má»t pháș§n quan trá»ng trong viá»c quáșŁn lĂœ sức khá»e tháșn, Äáș·c biá»t lĂ Äá»i vá»i những ngưá»i máșŻc bá»nh suy tháșn. Viá»c trĂĄnh cĂĄc thá»±c pháș©m chứa nhiá»u natri, kali, photpho, protein vĂ ÄÆ°á»ng cĂł thá» giĂșp giáșŁm gĂĄnh náș·ng cho tháșn vĂ cáșŁi thiá»n cháș„t lÆ°á»Łng cuá»c sá»ng.
- HĂŁy lĂ m viá»c vá»i má»t chuyĂȘn gia dinh dÆ°á»Ąng Äá» xĂąy dá»±ng má»t káșż hoáșĄch Än uá»ng phĂč hợp vá»i nhu cáș§u cĂĄ nhĂąn cá»§a báșĄn.
TĂ i liá»u tham kháșŁo
- Kidney Disease: 17 Foods to Avoid.
- Nutrition and Kidney Disease, Stages 1-5 (Not on Dialysis).
- Preventing Chronic Kidney Disease.






