Giá»i thiá»u
- Suy tháșn lĂ má»t tĂŹnh tráșĄng y táșż nghiĂȘm trá»ng, trong ÄĂł chức nÄng tháșn suy giáșŁm, dáș«n Äáșżn viá»c cÆĄ thá» khĂŽng thá» loáșĄi bá» cháș„t tháșŁi vĂ nưá»c dư thừa má»t cĂĄch hiá»u quáșŁ.
- Theo Tá» chức Y táșż Tháșż giá»i, khoáșŁng 500 triá»u ngưá»i trĂȘn toĂ n cáș§u máșŻc bá»nh suy tháșn mĂŁn tĂnh (CKD – Chronic Kidney Disease). Má»t trong những yáșżu tá» dinh dÆ°á»Ąng quan trá»ng mĂ bá»nh nhĂąn suy tháșn cáș§n xem xĂ©t lĂ lÆ°á»Łng protein, Äáș·c biá»t lĂ protein từ thá»t Äá».
- BĂ i viáșżt nĂ y sáșœ phĂąn tĂch má»i liĂȘn há» giữa viá»c tiĂȘu thỄ thá»t Äá» vĂ sức khá»e tháșn, Äá»ng thá»i cung cáș„p cĂĄi nhĂŹn sĂąu sáșŻc vá» cĂĄch mĂ cháșż Äá» Än uá»ng cĂł thá» áșŁnh hưá»ng Äáșżn sá»± tiáșżn triá»n cá»§a bá»nh suy tháșn.
Thá»t Äá» vĂ dinh dÆ°á»Ąng
- Thá»t Äá», bao gá»m thá»t bĂČ, thá»t cừu vĂ thá»t lợn, lĂ nguá»n cung cáș„p protein cháș„t lÆ°á»Łng cao vĂ cĂĄc vi cháș„t dinh dÆ°á»Ąng như sáșŻt, káșœm vĂ vitamin B12. Những cháș„t dinh dÆ°á»Ąng nĂ y ráș„t quan trá»ng cho sức khá»e tá»ng thá», nhưng viá»c tiĂȘu thỄ quĂĄ nhiá»u thá»t Äá» cĂł thá» dáș«n Äáșżn má»t sá» váș„n Äá» sức khá»e, Äáș·c biá»t lĂ Äá»i vá»i những ngưá»i máșŻc bá»nh suy tháșn.
TĂĄc Äá»ng cá»§a thá»t Äá» Äáșżn sức khá»e tháșn
- NghiĂȘn cứu cho tháș„y ráș±ng viá»c tiĂȘu thỄ thá»t Äá» cĂł thá» lĂ m tÄng nguy cÆĄ phĂĄt triá»n bá»nh tháșn mĂŁn tĂnh vĂ cĂĄc biáșżn chứng liĂȘn quan. Má»t nghiĂȘn cứu ÄĂŁ chá» ra ráș±ng những ngưá»i tiĂȘu thỄ lÆ°á»Łng thá»t Äá» cao cĂł nguy cÆĄ cao hÆĄn vá» bá»nh tháșn giai ÄoáșĄn cuá»i (ESRD â End-Stage Renal Disease).
- NguyĂȘn nhĂąn chĂnh lĂ do thá»t Äá» chứa nhiá»u protein Äá»ng váșt, cĂł thá» táșĄo ra má»t lÆ°á»Łng lá»n cháș„t tháșŁi nitÆĄ trong cÆĄ thá», lĂ m tÄng gĂĄnh náș·ng cho tháșn.
Uremic toxins vĂ thá»t Äá»
- Má»t trong những váș„n Äá» lá»n nháș„t liĂȘn quan Äáșżn viá»c tiĂȘu thỄ thá»t Äá» lĂ sá»± sáșŁn xuáș„t cĂĄc Äá»c tá» uremic, như trimethylamine N-oxide (TMAO), indoxyl sulfate vĂ p-cresyl sulfate, do vi khuáș©n ÄÆ°á»ng ruá»t táșĄo ra khi tiĂȘu hĂła protein Äá»ng váșt. Những Äá»c tá» nĂ y cĂł liĂȘn quan Äáșżn nguy cÆĄ tá» vong do bá»nh tim máșĄch, má»t trong những nguyĂȘn nhĂąn chĂnh gĂąy tá» vong á» bá»nh nhĂąn suy tháșn.
LÆ°á»Łng protein vĂ bá»nh suy tháșn
LÆ°á»Łng protein cáș§n thiáșżt
- Äá»i vá»i bá»nh nhĂąn suy tháșn, viá»c kiá»m soĂĄt lÆ°á»Łng protein lĂ ráș„t quan trá»ng. Theo khuyáșżn nghá», bá»nh nhĂąn á» giai ÄoáșĄn Äáș§u cá»§a bá»nh tháșn cĂł thá» cáș§n má»t lÆ°á»Łng protein vừa pháșŁi, trong khi những ngưá»i á» giai ÄoáșĄn cuá»i hoáș·c Äang Äiá»u trá» báș±ng tháș©m phĂąn cĂł thá» cáș§n tÄng lÆ°á»Łng protein Äá» bĂč ÄáșŻp cho sá»± máș„t mĂĄt trong quĂĄ trĂŹnh Äiá»u trá».
- Tuy nhiĂȘn, loáșĄi protein cĆ©ng ráș„t quan trá»ng. Protein từ thá»±c váșt, như Äáșu vĂ háșĄt, thưá»ng ÄÆ°á»Łc khuyáșżn nghá» hÆĄn so vá»i protein từ Äá»ng váșt, Äáș·c biá»t lĂ thá»t Äá».
TĂĄc Äá»ng cá»§a cháșż Äá» Än uá»ng Äáșżn sá»± tiáșżn triá»n cá»§a bá»nh
- NghiĂȘn cứu cho tháș„y ráș±ng viá»c giáșŁm lÆ°á»Łng protein Äá»ng váșt, Äáș·c biá»t lĂ thá»t Äá», cĂł thá» lĂ m cháșm sá»± tiáșżn triá»n cá»§a bá»nh tháșn.
- Má»t nghiĂȘn cứu cho tháș„y ráș±ng viá»c thay tháșż má»t pháș§n thá»t Äá» báș±ng cĂĄc nguá»n protein khĂĄc như cĂĄ, gia cáș§m hoáș·c thá»±c váșt cĂł thá» giáșŁm nguy cÆĄ phĂĄt triá»n ESRD lĂȘn Äáșżn 62%.
CĂĄc lá»±a chá»n thay tháșż cho thá»t Äá»
Äá» duy trĂŹ sức khá»e tháșn, bá»nh nhĂąn suy tháșn nĂȘn xem xĂ©t cĂĄc lá»±a chá»n thay tháșż cho thá»t Äá». Má»t sá» nguá»n protein tá»t hÆĄn bao gá»m:
- CĂĄ: Nguá»n protein giĂ u omega-3, cĂł lợi cho sức khá»e tim máșĄch.
- Gia cáș§m: Thá»t gĂ vĂ gĂ tĂąy lĂ những lá»±a chá»n tá»t hÆĄn so vá»i thá»t Äá».
- Äáșu vĂ háșĄt: Cung cáș„p protein thá»±c váșt vĂ cháș„t xÆĄ, giĂșp cáșŁi thiá»n sức khá»e tiĂȘu hĂła vĂ giáșŁm nguy cÆĄ bá»nh tim máșĄch.
Káșżt luáșn
- Viá»c tiĂȘu thỄ thá»t Äá» cĂł thá» gĂąy ra nhiá»u rá»§i ro cho bá»nh nhĂąn suy tháșn, Äáș·c biá»t lĂ trong viá»c tÄng cưá»ng sáșŁn xuáș„t cĂĄc Äá»c tá» uremic vĂ lĂ m tÄng gĂĄnh náș·ng cho tháșn.
- Äá» báșŁo vá» sức khá»e tháșn, bá»nh nhĂąn nĂȘn cĂąn nháșŻc giáșŁm lÆ°á»Łng thá»t Äá» trong cháșż Äá» Än uá»ng cá»§a mĂŹnh vĂ thay tháșż báș±ng cĂĄc nguá»n protein khĂĄc như cĂĄ, gia cáș§m vĂ thá»±c váșt.
- Hợp tĂĄc vá»i má»t chuyĂȘn gia dinh dÆ°á»Ąng cĂł kinh nghiá»m trong lÄ©nh vá»±c bá»nh tháșn sáșœ giĂșp bá»nh nhĂąn xĂąy dá»±ng má»t káșż hoáșĄch Än uá»ng phĂč hợp vĂ hiá»u quáșŁ.
TĂ i liá»u tham kháșŁo
- Red meat intake in chronic kidney disease patients: Two sides of the coin – PubMed.
- Caribbean: Protein and the Kidney Diet | National Kidney Foundation.
- Red meat consumption linked to kidney failure.
- Consumption of red, white, and processed meat and odds of developing kidney damage and diabetic nephropathy (DN) in women: a case control study | Scientific Reports.
- Eating Right for Chronic Kidney Disease – NIDDK.






